Kurkuma - przyprawa i lek

Kurkuma to pomarańczowo-żółty proszek otrzymywany z kłącza ostryżu (curcuma longa). Od niepamiętnych czasów używany w Indiach jako lek, przyprawa, konserwant do potraw, żółty barwnik, czczony jako "święty proszek".

Historia leczniczego stosowania kurkumy jako sięga kilku tysięcy lat wstecz do początków Ajurwedy, starożytnego systemu medycyny indyjskiej. Lista zastosowań kurkumy wg tradycyjnych systemów medycyny wschodniej jest długa i obejmuje leczenie chorób skóry, ran, płuc, układu pokarmowego, różnego rodzaju procesów zapalnych, bóli, chorób wątroby i wiele innych.

Jest wiele dowodów na to, że większość przewlekłych chorób wiąże się z powstawaniem procesu zapalnego. Kurkuma była tradycyjnie przepisywana jako lek przeciwzapalny i jest w tej roli niezwykle skuteczna. Za silne działanie przeciwzapalne i prawdopodobnie za większość efektów leczniczych odpowiada kurkumina - jeden ze związków obecnych w kurkumie. Ocenia się, że kurkuma zawiera średnio 3% kurkuminy. Proszek curry, którego składnikiem jest kurkuma, zawiera kurkuminy o wiele mniej.

Przeprowadzone w ostatnich latach badania laboratoryjne (głównie na zwierzętach) pokazały zaskakująco szerokie działanie kurkuminy: przeciwzapalne, przeciwutleniające, antywirusowe, antybakteryjne, przeciwgrzybicze i antyrakowe. Do dziś wykazano duży potencjał kurkuminy w leczeniu wielu chorób: zapaleniu trzustki, stawów, jelit, żołądka, alergiach, gorączce, w chorobach wątroby, chorobie Alzheimera oraz chorobach autoimmunologicznych m.in.: łuszczycy, stwardnieniu rozsianym, cukrzycy typu I. Kurkumina może być również pomocna w leczeniu cukrzycy typu II - kilka badań wykazało, że jej stosowanie pomaga przezwyciężyć insulinooporność. Co spektakularne, zastosowanie kurkuminy pozwoliło na zniesienie objawów mukowiscydozy u myszy.

Duże nadzieje wiąże się ze stosowaniem kurkuminy w leczeniu raka i profilaktyce antyrakowej. Do tej pory wykazano kilka mechanizmów antyrakowego działania kurkuminy na różne typy nowotworów. Jest hipoteza, że dzięki regularnemu stosowaniu kurkumy jako przyprawy mieszkańcy Indii rzadko zapadają na niektóre typy nowotworów w porównaniu do innych.

Kurkumina zapobiega także zawałowi serca i innych chorób układu krążenia działając przeciwzapalnie, zapobiegając agregacji płytek krwi, hamując syntezę czynnika krzepnięcia, wpływając korzystnie na gospodarkę cholesterolową.

Zanim kurkuma trafi do aptek minie jeszcze dużo czasu. Żeby procedury były spełnione wymagane są jeszcze długotrwałe badania kliniczne.

(fragment artykułu z Los Angeles Times:)

"Wiemy, że kurkuma jest używana od setek, jeśli nie tysięcy, lat w Chinach, Indonezji i wiemy jak dużą wartość ma dla ludzi stamtąd" powiedział James Adams, profesor farmacji Uniwersytetu Południowej Kalifornii. "Jest jasne, że to bardzo cenna roślina o której chcemy wiedzieć więcej. Czekamy na więcej wyników badań."

Ale niektórzy nie czekają na więcej wyników. W sklepach ze zdrową żywnością suplementy z kurkumą sprzedają się jak świeże bułeczki. Niektórzy lekarze kupili nawet przyprawę do swoich klinik.

Kurkuma powinna być przechowywana w szczelnie zamkniętym pojemniku w chłodnym, suchym i ciemnym miejscu.

Sebastian Kmiecik

Źródła:

• Aggarwal BB et al. Curcumin: the Indian solid gold. Adv Exp Med Biol. 2007;595:1-75
• Tayyem RF et al. Curcumin content of turmeric and curry powders. Nutr Cancer. 2006;55(2):126-31
• The World Healthiest foods: Turmeric
• Out of the spice box, into the lab, 2006, Latimes