O diecie

zaktualizowano 28-04-2010

Dlaczego warzywno-owocowa?

Giuseppe Arcimboldo. 
Ogrodnik, 1590

Dobroczynny wpływ diety bogatej w warzywa i owoce został potwierdzony w licznych badaniach. Obecne w nich naturalne przeciwutleniacze (antyoksydanty) wraz towarzyszącymi substancjami i minerałami wspomagają procesy naprawcze w organiźmie, działając oczyszczająco czyli uzdrawiająco i odmładzająco. Bogactwo zawartego w nich błonnika jest ważnym elementem wspomagającym oczyszczanie przewodu pokarmowego a tym samym całego organizmu.

Najlepszą receptą na dobre odżywianie jest urozmaicone pożywienie z możliwie jak najmniej przetworzonych produktów naturalnych (patrz zdrowe odżywianie). Co jednak gdy równowaga została już zaburzona? Wtedy receptą może być podjęcie okresowego postu od pokarmów nadmiernie obciążających organizm i zwiększenie udziału pożywienia wspomagającego powrót do równowagi.

Dieta warzywno-owocowa - niezupełna głodówka lecznicza

Ścisła dieta warzywno owocowa jest jednostronną dietą opartą o pokarm o najsilniejszych właściwościach oczyszczających i wspierających odnowę organizmu. Są to warzywa i owoce, najlepiej o jak najniższym indeksie glikemicznym i jak najmniej kaloryczne. Jednocześnie to forma postu od pokarmów typowo budulcowych i wysokoenergetycznych (białka, tłuszcze, węglowodany szybko wchłanialne). Dzięki temu organizm ma szansę przestawić się na odżywanie wewnętrzne, wykorzystując nagromadzone zapasy. Proces pozbywania się niepotrzebnego balastu jest powiązany z regeneracją i naprawą organizmu, podobnie jak przy głodówkach zupełnych. Hierarchia wewnętrznego odżywiania jest tak urządzona, że w pierwszej kolejności organizm "zjada" swoje patologiczne tkanki i złogi.

Dieta warzywno-owocowa często jest określana jako dieta owocowo-warzywna. Bardziej prawidłowa wydaje się jednak ta pierwsza nazwa ponieważ podstawą powinny być warzywa, jako te mniej kaloryczne i średnio rzecz biorąc bardziej sprzyjające procesom oczyszczania i odnowy.

Głodówka lecznicza a medycyna

"Niech twoje pożywienie będzie lekarstwem, a lekarstwo pożywieniem". Hipokrates

Współczesna medycyna ignoruje temat głodówek terapeutycznych. Co więcej, z obserwacji jadłospisów szpitalnych można wywnioskować, że żywienie dobrej jakości nie ma znaczenia. Nie zawsze tak było. Wagę żywienia i głodówek podkreślali ojcowie zachodniej medycyny: Hipokrates, Galen i Paracelsus który stwierdził, że głodówka jest "największym z lekarstw i jednocześnie lekarzem". Odpowiednie żywienie oraz okresowe posty są również podstawą tradycyjnych terapii dalekiego wschodu w tym tradycyjnej medycyny chińskiej. Wraz z rozwojem nauk chemicznych i biologicznych w XIX wieku nastąpił odwrót od metod naturalnych w kierunku chemicznej syntezy nowych farmaceutyków. XIX wieczna dietetyka nadała najwyższą rangę pokarmom wysokobiałkowym i tłustym, szczególnie pochodzenia zwierzęcego. To podejście zostało nieco zmodyfikowane po odkryciu witamin na początku XX wieku, jednak pogląd o konieczności zapewnienia stałego dopływu odpowiednio wysokiej dawki kalorii oraz białka pochodzenia zwierzęcego pokutuje do dziś.

"Głodówka nie jest oczywiście jakimś cudownym panaceum na wszystkie choroby, ma jak każda metoda swe wskazania i przeciwwskazania, lecz w wypadkach, gdzie można ją stosować, a tych jest bardzo wiele - daje bardzo często rezultaty doskonałe, gruntownie usuwając chorobę, "wykorzeniając ją" od podstaw.

Wymaga jednak silnej woli, hartu ducha, wytrwałości - słowem postawy ascetycznej. I może dlatego medycyna nie interesuje się nią, preferując wygodne dla lekarza i chorego farmakologiczne leki. A ten brak zainteresowania, a nawet niechęć ze strony oficjalnej medycyny powoduje, że metoda leczenia głodem jest w naszym społeczeństwie prawie nieznana. 

A gdyby była bardziej znana, gdyby ludzie mieli do niej zaufanie, ileż przewlekłych, "beznadziejnych" chorób dałoby się wyleczyć, ilu skazanych na śmierć ciężko chorych można by uratować, przywrócić do zdrowia i normalnego życia [...] Miejmy nadzieję, że głodówki lecznicze znajdą należne im miejsce w terapii, zarówno w praktyce ambulatoryjnej jak na oddziałach szpitalnych. Będzie to prawdziwą realizacją zasady głoszącej, że dla medycyny 'dobro chorego jest najwyższym prawem'."  

dr hab. n. med. Kinga Roszkowska-Wiśniewska (Głodówka jak metoda leczenia).

Na świecie funkcjonuje z powodzeniem wiele ośrodków terapii różnego rodzaju głodówkami. W ostatnich latach w Polsce najbardziej znaną formą głodówek leczniczych jest dieta warzywno-owocowa popularyzowana przez dr Ewę Dąbrowską. Na fali skuteczności diety i coraz większego nią zainteresowania powstało kilkanaście ośrodków, które oferują turnusy diety wspomagającej oczyszczanie i odnowę organizmu.

Dieta

Proponowana dieta opiera się na spożywaniu wyłącznie warzyw i owoców, patrz Menu. Na czas diety należy zadbać o wyciszenie umysłu, umiarkowany wysiłek fizyczny oraz zrezygnować ze wszelkich używek (alkohol, papierosy, kawa, mocna herbata).

Czas trwania diety i dla kogo to?

Ścisła dieta warzywno-owocowa, jak każda jednostronna dieta czy też forma głodówki, nie powinna być prowadzona przez czas zbyt długi, ponieważ prędzej czy później będzie przyczyną różnego rodzaju niedoborów.

Czas trwania diety oczyszczającej może być różny w zależności od indywidualnych potrzeb, np:

• jeden posiłek w ciągu dnia (model mieszany z dietą normalną) - jednorazowo lub regularnie w celu odciążenia i wspomagania organizmu. Przykładowo na kolację, nie później niż na kilka godzin przed snem.

• jednodniowa - regularnie raz w tygodniu w celach profilaktycznych, ewentualnie jednorazowo jako zrównoważenie po okresach obżarstwa, jako wspomaganie i odciążenie organizmu w czasie obniżenia odporności - przykładowo gdy czujemy, że zbliża się przeziębienie lub w jego trakcie.

• kilku dniowa (patrz plan 3 dniowej diety oczyszczającej) - dla osób, które dobrze tolerują dietę jednodniową w celach profilaktycznych lub poprawy stanu zdrowia. 

• kilka tygodni (zwykle od 2 do 6) - dla osób doświadczonych wcześniejszym stosowaniem diety lub do przeprowadzenia w wyspecjalizowanym ośrodku pod kontrolą lekarza. Pomocna w zwalczaniu wielu chorób, także w celach profilaktycznych. 

Wskazówki

• BARDZO WAŻNYM uzupełnieniem diety jest wysiłek fizyczny dostosowany do możliwości (lekkie ćwiczenia, rozciąganie, spacery).
• Do przygotowania posiłków używaj świeżych produktów z ekologicznych upraw i przechowalni (tzn. prawidłowo nawożonych, bez zanieczyszczeń i bez dodatków sztucznych substancji konserwujących). 
• Zadbaj o czystą wodę do spożycia.
• Żuj jedzenie bardzo dokładnie. Każdy kęs powinien być maksymalnie przeżuty i dokładnie wymieszany ze śliną przed połknięciem.
• Wypijaj większe ilości płynów pomiędzy posiłkami, nie w trakcie.
• Celebruj posiłki! Zadbaj o wystrój stołu i estetyczne podanie potraw.
• Nigdy nie jedz do uczucia pełnej sytości. Postaraj kierować się intuicją jeżeli chodzi o ustalenie ilości pożywienia i płynów.
• Zadbaj o kontakt z naturą
• Zadbaj o relaks psychiczny, obserwuj siebie i skup się na danej chwili. Wykonywanie prostych, codziennych czynności jak przygotowywanie posiłków, sprzątanie, praca w ogrodzie jest doskonałą drogą do wyciszenia. Na czas diety dobrze jest odciąć się na ile to możliwe od świata zewnętrznego (wyłączyć telefon, nie korzystać z poczty elektronicznej).
• Przed rozpoczęciem długiej diety dobrze jest wykonać serię krótkich diet.
• Zakończ dietę stopniowo. Okres przejściowy powinien trwać co najmniej 1/3 długości diety. Efekt diety zależy od dobrego jej zakończenia i może być całkowicie zniweczony poprzez szybki powrót do starych nawyków. W okresie przejściowym do spożywanych warzyw i owoców stopniowo dodawaj produkty z innych grup rozpoczynając od niewielkich ilości nieprzetworzonych węglowodanów, przykładowo: garść kaszy do zupy warzywnej, muesli z płatków zbożowych, brązowy ryż z owocami, pełnoziarnisty chleb z pełnego przemiału na zakwasie. W dalszej kolejności stopniowo dodajemy rośliny strączkowe (fasole, soczewice), nasiona, tłuszcze i białka. Dobrze jest również zaczynać dietę stopniowo. Zapewnienie łagodnych zmian na każdym etapie wpłynie pozytywnie na trwałość efektów diety oraz na samopoczucie w trakcie przemiany.
• Świeżo wyciskane soki są zdecydowanie lepszym wyborem niż soki gotowe, dostępne w sprzedaży. W przypadku gotowych soków używaj nieprzetworzonych, bez dodatku cukru.

J&S Kmiecik